პარადიგმა

პარადიგმა
პარა - გვერდით, დეიგმა - მაგალითი, ნიმუში, ჩვენება - არის ის, რაც მოვლენის, შემთხვევის გვერდით დგას და აჩვენებს, ამტკიცებს მას, როგორც მაგალითს და ნიმუშს. ის აძლევს ფენომენს მაგალითად, ყოფნის ძალას. ძალაუფლების ასეთი მინიჭება კი ნიმუშს, მაგალითს ამრავლებს და შემთხვევების განმსაზღვრელად, ხდომილების აუცილებელ წესად აქცევს. პარადიგმა გვევლინება როგორც წესი, კანონი, რომლის მიხდვითაც ეწყობა გარემო, რომლის მიხედვითაც ჩვენს გარემოში რაღაცა ხდება. ასეთი განმარტებით - პარადიგმები არიან სამყაროს კანონები, მითები, ყველაფერი ის, რაც შემთხვევის განხორციელების წესს განსაზღვრავს. პარადიგმა - პარა - გვერდით, დეიგმა - სანახაობა, ბაზრობა, არის ის, რაც სანახაობის, ხილულის გვერდით დგას და გვიხსნის მას. ანუ, აპირობებს მის ასეთად და არა სხვაგვარად აღქმას. ამ შემთხვევაში პარადიგმა მსოფლმხედველობრივი ფენომენია, ის, რაც არის მსოფლმხედველობის, ანუ, სამყაროში შემომხვედრების გარკვეული ინტერპრეტაციის საფუძველი.
Source: სემიოტიკა № 3, – მთავარი რედ.: ცირა ბარბაქაძე,– [ილია ჭავჭავაძის სახელმწიფო უნივერსიტეტი], თბ.,– 2008

Georgian encyclopedia. 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Смотреть что такое "პარადიგმა" в других словарях:

  • ენის სიკვდილის პარადიგმა — გარკვეულად ფარავს ენობრივი ჩანაცვლების პარადიგმას, მაგრამ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში შესწავლის ობიექტია ის ენები, რომლებიც მხოლოდ ერთ მცირე რეგიონში არსებობს (მგალითად, უელსური, ბრეტონული, ამერიკის ინდიელთა ენები და ა. შ.) ენობრივი ჩანაცვლებისაგან… …   Georgian encyclopedia

  • მონდიალიზმის პარადიგმა — გულისხმობს უნივერსალურ უნიფიკაციას, ყველა სახელმწიფოსა და ხალხების ერთიან მსოფლიო წარმონაქმნში შერწყმას, ერთიანი მსოფლიო სისტემის (One world) ჩამოყალიბებას სრული პლანეტარული ინტეგრაციისა და ერთიანი მსოფლიო მთავრობის შექმნის ბაზაზე. ამ შემთხვევაში …   Georgian encyclopedia

  • ენის ცვეთის პარადიგმა — შეეხება იმ ვითარებას, როდესაც ინდივიდი ივიწყებს, ან დროთა განმავლობაში კარგავს თავისი პირველი ენის ცოდნას. ამ შემთხვევაში ერთ ერთი ყველაზე ეფექტური საშუალებაა, მაგალითად, იმიგრანტთა ოჯახებში მშობლებისა და შვილების მეტყველების შედარებითი… …   Georgian encyclopedia

  • ენობრივი კონტაქტის პარადიგმა — კონცენტრირებულია «ენაზე როგორც სისტემაზე» და იგი ითვალისწინებს როგორც სოციოლინგვისტურ, ასევე ფსიქოლინგვისტურ ფაქტორებსაც, მოიცავს ენობრივი კონტაქტების შემთხვევებსა და საერთაშორისო ნიმუშებს. Source: ლადარია ნოდარ. სოციოლინგვისტიკა : [სახელმძღვ.… …   Georgian encyclopedia

  • ენობრივი ჩანაცვლების პარადიგმა — შეეხება ენის გამოყენებას, გამოყენების არეებს და ერთი ენიდან მეორის გამოყენებაზე გადასვლას კონკრეტულ სიტუაციებში თუ საზოგადოდ. Source: ლადარია ნოდარ. სოციოლინგვისტიკა : [სახელმძღვ. სოციალ. მეცნიერებების მაგისტრანტებისათვის / რედ.: ლია კაჭარავა] თბ …   Georgian encyclopedia

  • ვარიაციონისტული პარადიგმა — • დამყარებულია უილიამ ლაბოვის მიერ შემუშავებულ კვლევის მეთოდოლოგიასა და ანალიზურ ტექნიკაზე. ამ მეცნიერის მიერ დადგენილი და ჩვენთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი პრინციპია ის, რომ “ენის ცვალებადობა ექვემდებარება, ან შეიძლება დამტკიცდეს, რომ ექვემდებარება …   Georgian encyclopedia

  • პარადიგმულობა — ეს მაკონტროლებელი და საკუთარი განხორციელებისათვის მზრუნველი არსება, როგორც ჩანს, სამი „ფორმით“ გამოიხატება: 1. პარადიგმულობა გვეუბნება, რომ სამყარო ხდება კანონების (პარადიგმების) მიხედვით; 2. პარადიგმულობა გვეუბნება, რომ ისტორია არის პარადიგმების …   Georgian encyclopedia

  • დემოკრატიული პოლიტიკური პროცესის სიმულაცია — პოლიტიკური ძალების წარმომადგენელთა უმრავლესობას არც აქვს განცობიერებული ამ თამაშის არსი და მნიშვნელობა. უბრალოდ, ასეა დადგენილი და ისინიც დინებას მორჩილად მიჰყვებიან. ეს თამაში და მოქმედების ეს მიღებული პარადიგმა სხვა არაფერია, თუ არა… …   Georgian encyclopedia


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»